Bijzondere vondsten FWT-FLORON 2009

Wetenschappelijke naam Nederlandse naam km-hok maand lokatie aantal / standplaats aantal km-hokken in Twente / opmerking vinder(s)
Euphorbia maculata Straatwolfsmelk 263-470 --- Glanerbrug, Ouverturestraat. Massaal tussen straatstenen. Eerste vondst.
De soort is her en der in Nederland (vooral in de zuidelijke helft) al ingeburgerd. 		Henk Schurink
Potentilla supina
 Liggende ganzerik 256-477 oktober Enschede, Weerseloseweg. Ongeveer 15 exemplaren in een natuurontwikkelingsterrein; met o.a. Juncus tenageia (Wijdbloeiende rus). Tweede km-hok; eerste melding sinds 2005, de enige actuele vindplaats. De eerste vondst betrof een baggerdepot aan het Twentekanaal. Door vergraving bestaat deze vindplaats niet meer.
De soort wordt in Nederland vrijwel uitsluitend op slikkige strandjes aan de grote rivieren gevonden. 		Andries van Renssen & Otto Zijlstra
Chenopodium hybridum
 Esdoornganzenvoet 258-473 oktober Enschede, Roombeek. Een plant, op een zandhoop. Derde km-hok; tweede melding sinds 2005. Jo Schunselaar
Mentha pulegium Polei 237-482; 238-481 oktober De Doorbraak. Vijf plekken met steeds een of twee planten; op de kale oever van De Doorbraak. Tiende en elfde km-hok.
De indigeniteit van deze soort is moeilijk vast te stellen (vondsten in stedelijk gebied gaan zeer waarschijnlijk terug op verwildering), maar de hier gemelde vindplaatsen zouden natuurlijk kunnen zijn.
Een eerder gemelde (negende) vondst aan het Twentekanaal (242-473) van Wytze Boersma (augustus dit jaar) zou ook oorspronkelijk kunnen zijn. 		Peter Spee & Pieter Stolwijk
Juncus tenuis subsp. anthelatus
 Tengere rus (subsp. anthelatus) 237-482; 238-481 oktober De Doorbraak. Een vijftal planten in twee km-hokken. Tweede en derde km-hok (zie ook de eerste melding van deze soort). Peter Spee & Pieter Stolwijk
Rosa 'Hollandica' Hollandse rimpelroos 242-496 september Engbertsdijksvenen, Gravenland.
Eerste vondst. Excursie FWT
Carex flacca Zeegroene zegge 242-496 september Engbertsdijksvenen, Gravenland.
Ruim 40 km-hokken in Twente; de eerste uit deze omgeving. Excursie FWT
Rosa columnifera Schijnegelantier 227-503 september Arriër Koeland.
Eerste vondst.
Dit taxon wordt in de Flora van Nederland onder Rosa rubiginosa (Egelantier) gerangschikt. 		Wytze Boersma
Bolboschoenus maritimus
 Heen 237-484 september Wierden, Beverdamsweg. In een overloopbekken. Zevende km-hok; vierde melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Cyperus fuscus
 Bruin cypergras 237-484 september Wierden, Beverdamsweg. Meer dan 500 exemplaren in een overloopbekken. Negende km-hok; vierde melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Rorippa austriaca
 Oostenrijkse kers 237-484 september Wierden, Beverdamsweg. Een plant. Drientwintigste km-hok; tiende melding sinds 2005
De soort is minder zeldzaam dan gedacht (kaart), maar lijkt efemeer: er zijn geen terugmeldingen van eerdere vondsten. 		Pieter Stolwijk
Bidens radiata
 Riviertandzaad 252-464 september Buurserzand, Rietschot. Natuurontwikkeling. Eerste vondst.
Deze sooort is bijna alleen uit het oostelijke rivierengebied bekend. Een vondst daarbuiten in de gemeente Berkelland (bron: waarneming.nl). 		Peter Spee
Cyperus eragrostis Bleek cypergras 244-483 september Almelo, bij UCN. Twee exemplaren aan de Doorbraak. Derde km-hok; tweede melding sinds 2005.
Er is nog een onbevestigde melding van deze soort en mogelijk van een andere Cyperus-soort. 		Jacques Bielen & Jelle Hofstra
Potamogeton obtusifolius Stomp fonteinkruid 238-483 september Leemslagenweg. Twee groeiplaatsen in nieuw gegraven sloot. Vijentwintigste km-hok; eerste melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Juncus tenuis subsp. anthelatus
 Tengere rus (subsp. anthelatus) 243-482 september De Doorbraak - Bornerbroek, Krikkenhaar. Ongeveer 20 planten aan de oever van De Doorbraak, met o.a. Juncus tenuis (Tengere rus). Eerste vondst.
(in dit km-hok in 2008 al met een exemplaar gevonden, maar toen nog niet op naam gebracht).
De precieze status van dit taxon is nog niet duidelijk, maar de verschillen (zie tabel) met Juncus tenuis s.str. (Tengere rus) zijn op de foto's goed te zien.
Leni Duistermaat (NHN) houdt het voorlopig ook op Juncus tenuis subsp. anthelatus. 		Pieter Stolwijk
Centunculus minimus Dwergbloem 262-493 september Lattrop, Sterrenwacht. Ruim 100 planten aan de oever van een gegraven poel, met o.a. Pilularia globulifera (Pilvaren). Derde km-hok; tweede melding sinds 2005.
De plant is hier in 2008 al gevonden (toen met enkele exemplaren en ook samen met Pilvaren) door Robbert Bouman (Amsterdam), maar de opgave kwam te laat voor de Bijzondere vondsten in Hypericum 8. 		Jacques Bielen & Jelle Hofstra
Hordeum jubatum
 Kwispelgerst 242-481 september Bornerbroek, Krikkenven. Twee planten in berm zandweg. Tweede km-hok; eerste melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Cyperus eragrostis
 Bleek cypergras 241-481 september Bornerbroek, Pastooor Ossestraat. Elf exemplaren aan de oever van een nieuwe watergang. Tweede km-hok; eerste melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Tripolium pannonicum [syn. Aster tripolium]
 Zulte 241-481 augustus Bornerbroek, Pastooor Ossestraat. Een exemplaar, in nieuw stuk van De Doorbraak (natuurontwikkeling). Tweede km-hok; eerste melding sinds 2005. Jo Schunselaar
Polypogon viridis
 Kransgras 256-469 augustus Enschede, Ruwenbos. Een vijftal exemplaren, tussen straattegels. Eerste vondst. Pieter Stolwijk
Bidens cernua
 Knikkend tandzaad 255-469 / 256-469 augustus Enschede, Zwerinkbeekpark. Tientallen exemplaren. Ruim 100 km-hokken, in grote meerderheid uit N-Twente; in Zuid-Twente is de soort zeldzaam. Pieter Stolwijk
Utricularia australis
 Loos blaasjeskruid 255-469 / 256-469 augustus Enschede, Zwerinkbeekpark. Tientallen bloeiende exemplaren. 17de en 18de km-hok.
Dit voorkomen past in het beeld dat in Zuid-Twente (vooral) U. australis voorkomt, terwijl uit N-Twente U. vulgaris gemeld wordt. 		Jo Schunselaar
Lycopodium clavatum Grote wolfsklauw 225-498 juli Archemerberg. Vijf exemplaren, in berm zandpad. Nieuw (twaalfde) km-hok, vierde melding sinds 2005. Jouke van der Kamp
Centaurium pulchellum
 Fraai duizendguldenkruid 265-481 juli De Lutte, bungalowpark; voor sportcafé de Luttermolen. (Tien)duizenden planten op open, lemige grond. Tweeëntwintigste km-hok.
Met o.a. Chenopodium glaucum (Zeegroene ganzenvoet) en Gnaphalium luteo-album (Geelwitte droogbloem). 		Pieter Stolwijk
Chenopodium glaucum
 Zeegroene ganzenvoet 265-481 juli De Lutte, bungalowpark; voor sportcafé de Luttermolen. Een twintigtal planten op een open, lemige grond. Ruim 40 km-hokken (in grote meerderheid in Enschede en Hengelo); derde melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Lathyrus sylvestris Boslathyrus 237-490 juli Vriezenveen, aan het spoor. Twee groepen (een tiental) aan het spoortalud. Zevende km-hok; eerste melding sinds 2005. Piet Vogelzang
Vicia tetrasperma subsp. tetrasperma Vierzadige wikke 235-496 juli Vroomshoop, Wijde Blik. ? Een dertigtal km-hokken (vooral Hengelo en Oldenzaal), maar in deze omgeving zeldzaam. Piet Vogelzang
Linaria purpurea
 Walstroleeuwenbek 251-476 juli Hengelo, Backenhagenlaan. Na sloop van bebouwing op braakliggend terrein. Tweede km-hok. Jan Zwienenberg
Artemisia absinthium Absintalsem 227-503 juni Arriër Koelanden. In de berm tussen fietspad en (auto)weg. Tweede (?) km-hok.
Naast een achttal plaatsen waar deze soort duidelijk is uitgezaaid en lang standhoudt (bijv. Enschede - Roombeek, na de vuurwerkramp), is dit de tweede plek waar ze mogelijk spontaan is. 		Wytze Boersma
Geranium purpureum Klein robertskruid 263-480 juni De Lutte, spoorbaan. Tientallen planten in ballastbed.
De soort zal veel algemener zijn dan we weten, maar het biotoop (ballastbed) is slecht toegankelijk. 		Vierde km-hok. Pieter Stolwijk
Anagallis tenella
 Teer guichelheil 236-468 juni Diepenheim. Een vijftal planten in afgegraven grasland. Eerste vondst.
Een intrigerende vondst! De soort is in de twintigste eeuw uit (vrijwel) elk van zijn binnenlandse groeiplaatsen verdwenen (behalve in Noord-Brabant), maar is recent weer gemeld, o.a. uit de Achterhoek. Deze vondst lijkt dus in die trend te passen.

Inmiddels staat echter vast dat Campanula rapunculus, (Rapunzelklokje), Centaurium erythraea (Echt duizendguldenkruid), Dactylorhiza maculata subsp. maculata (Gevlekte orchis), Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa (Rietorchis), Parnassia palustris (Parnassia) en mogelijk Euphrasia stricta s.l. (Stijve ogentroost) hier zijn ingebracht.

Gerrit en Jan Meutstege
Carex pallescens Bleke zegge 254-495 juni Hezingen. Vijf pollen. Ruim 60 km-hokken bekend; achttiende melding sinds 2005.
In dit gebied bijzonder. 		Geert Euverman
Dactylorhiza incarnata
 Vleeskleurige orchis --- juni Natuurterrein. Twee bloeiende planten. Twaalfde km-hok.
De soort is in dit gebied rond 1990 nog wel waargenomen (maar niet bij de FWT gemeld). Geruime tijd leek ze afwezig. Afgelopen jaar bereikte ons de mededeling dat de soort weer was gevonden op "een geheel andere plek". Nadere plaatsaanduiding ontbrak waardoor de opgave niet in onze bestanden kon worden opgenomen.
Dit is pas de tweede melding sinds 2005 van deze soort. De huidige verspreiding is dus niet bekend. 		Ineke en Jacques Bielen
Rhinanthus minor Kleine ratelaar 261-473 mei Enschede, Glanerbruggeweg. Een tiental planten, bij nieuw retentiebekken.
Wellicht verspreid door machines die bij de aanleg zijn gebruikt. 		Zestiende km-hok; negende melding sinds 2005. Pieter Stolwijk
Geranium purpureum
 Klein robertskruid 254-486 mei Almelo, stationsemplacement. Een tiental planten in ballastbed, met o.a Geranium robertianum (Robertskruid). Derde km-hok. Piet Vogelzang
Chaenorhinum origanifolium
 Marjoleinbekje 251-477 mei Hengelo, Thiemsbrug. Trottoir. Tweede km-hok. Jan Zwienenberg
Geranium lucidum
 Glanzige ooievaarsbek 251-477 mei Hengelo, Herinckhavestraat. Onder bomen in groenstrook. Vierde km-hok. Na Oldenzaal en Enschede, nu dus ook in Hengelo Jan Zwienenberg
Ludwigia grandiflora Waterteunisbloem 242-479 april Bornerbroek. Kwelsloot langs de A1. Achtste km-hok. Pieter Stolwijk
Cardamine corymbosa Eenbloemige veldkers 263-470 april Glanerbrug. In tuin. Derde km-hok. Henk Schurink
Asplenium scolopendrium Tongvaren 257-481 april Oldenzaal, Groote Veld, aan de Gammelkerbeek. Een grote plant op de voet van een Alnus (Els) en een kleine plant op de beschoeiing. Twintigste km-hok.
Het aantal recente (na 2004) vindplaatsen is onbekend, maar zal beduidend lager liggen.
De meeste groeiplaatsen zijn op muren; epifytische groeiplaatsen zijn schaars in Twente. 		Andries van Renssen

Opmerkingen of aanvullingen voor deze rubriek naar: Redactie FWT-FLORON